NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
58 - (947) حدثنا
الحسن بن
عيسى. حدثنا
ابن المبارك.
أخبرنا سلام
بن أبي مطيع،
عن أيوب، عن
أبي قلابة عن
عبدالله بن
يزيد رضيع
عائشة، عن
النبي صلى الله
عليه وسلم قال:
"ما
من ميت تصلي
عليه أمة من
المسلمين
يبلغون مائة.
كلهم يشفعون
له. إلا شفعوا
فيه".
قال: فحدثت به
شعيب بن
الحبحاب.
فقال: حدثني
به أنس بن
مالك عن النبي
صلى الله عليه
وسلم.
[ش
(فحدثت به
شعيب) القائل:
فحدثت به الخ
هو سلام بن
أبي المطيع،
الراوي أولا
عن أيوب. هكذا
بينه النسائي
في روايته].
{58}
Bize Hasen b. İsâ
rivayet etti. (dediki): Bize îbnl Mubârek rivayet etti. (dediki): Bize Bize
Sellâm b. Ebî Muti', Eyyûb'dan, o da Ebû Kılâbe'den, o da Âişe'nin süt kardeşi
Abdullah b. Yezid'den, o da Âişe'den, o da Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'den naklen haber verdi.. Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuşlar:
«Hiç bir cenaze yoktur
ki, namazını Müslümanlardan yüz kişiye baliğ olan bir cemâat kılarak, hepsi ona
şefaat dilesinler de, kendilerine o kimse hakkında şefâata izin verilmesin.»
Sellâm b. Ebî'I-Muti'
demişki:
«Bilâhare ben bu hadîsi
Şuayb b. Habbâb'a söyledim de:
— Onu bana Enes b.
Mâlik, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den. rivayet etti, dedi.»
İzah:
Bu hadîsde, bir cenazenin
namazını yüz kişi kılarsa, kıyaâmet gününde ona şefaatçi olacakları
bildiriliyor.
Bundan sonra gelen İbni
Abbas (Radiyallahu anh) hadisinde bir kimsenin namazını kırk kişi kılarsa; Ebû
Dâvûd ile başkalarının tahric ettikleri Mâlik b. Hubeyra hadîsinde bir kimsenin
cenazesini üç safflık cemâat kılarsa şefaati hak edeceği bildiriliyor. Mâlik
hadîsini Tirmizî dahî rivayet etmiş ve onun hasen bir hadîs olduğunu
söylemiştir.
Hâkim aynı hadîsin
sahîh olduğunu bildirmiştir.
Görülüyor ki, bu bâbda
rivayetler muhtelifdir. Kaadi îyâz: «Bu hadîsler, soranlara cevap olmak üzere
vârid olmuş; Resûl-i Ekrem (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) herkese suâline göre
cevap vermiştir.» diyor.
Nevevî de şunları
söylüyor; «İhtimâl ki Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e evvelâ yüz kişinin
cenaze hakkındaki şefaat dilekleri kabul edileceği bildirilmiş, o da bunu
ümmetine haber vermiştir. Bilâhara kırk kişinin, daha sonra sayıları az bile
olsa üç saff teşkîl eden cemâatin şefaat dileklerini kabul edileceği haber
verilmiş, onları da bildirmiştir.
Şöyle de denilebilir:
Bu söz; bir mefhûm-i âdettir. Usûl-ü fıkıh ulemâsının cumhuruna göre mefhûm-u
âdetle ihticâc olunamaz. Binâenalayeh yüz kişinin şefaati kabul edileceğini
bildirmek, ondan az sayıda olanların şefaati kabul edilmeyeceğine delil olamaz.
Kırk kişiyle üç saff meselesi dahî böyledir.
Şu hâlde bütün
hadislerle amel olunacak ve şefaat hakkı üç saff ile kırk kişinin sayı İtibârı
ile az olanlarına da verilecektir.